برای رسیدن به نقطه پایانی توافق هسته‌ای بدون پیش شرط آمادگی داریم
تاریخ انتشار: ۲۹ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۸۶۲۹۴
به گزارش گروه جهان خبرگزاری آنا، حسین امیرعبداللهیان در گفت‌وگو با شبکه تی‌آرتی ترکیه به سؤالاتی پیرامون تحولات داخلی اخیر در ایران، مذاکرات رفع تحریم‌ها، مناسبات سوریه و ترکیه و تاثیر نقش ایران در روابط این دو کشور و به‌علاوه جنگ اوکراین پاسخ داد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که به تازگی به ترکیه سفر کرده بود درباره برخی ناآرامی‌ها در ایران که در واکنش به فوت مهسا امینی هنگام بازداشت گشت ارشاد شکل گرفت، اظهار داشت: متاسفانه در ماه‌های گذشته اتفاقاتی در پی فوت یک دختر ایرانی رخ داد که فوت او همه ما را متاثر کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امیرعبداللهیان افزود: اما با مداخلات خارجی این تظاهرات مسالمت‌آمیز به سرعت وارد فاز خشونت‌آمیز شد و متاسفانه برخی رسانه‌های مستقر در لندن و برخی کشورهای دیگر زنان و جوانان ایرانی را به اغتشاش، آشوب، کشتن پلیس تحریک کردند. تحریکات خارجی تا جایی ادامه پیدا کرد که داعش عملیاتی را در یکی از شهرهای ایران در این فضا اجرا کرد و تعدادی از هموطنان نیز شهید و مجروح شدند.
وی یادآور شد: البته مردم ایران پی بردن که خارجی‌ها با این تحریکات، چه هدفی را در کشور دنبال می‌کنند. بنابراین، آنها صف خود را از اغتشاش و ترور جدا کردند و اکنون همه چیز در مسیر درست و طبیعی خود در ایران قرار دارد.
رییس دستگاه دیپلماسی کشور با تاکید بر اینکه غرب سیاست استاندارد دوگانه را دنبال می‌کند، عنوان کرد: چه کسی واقعا باور می‌کند که فوت یک دختر در ایران واکنش در میان غربی‌ها داشته باشد. اگر این استاندارد دوگانه در سیاست‌های کشورهای غربی حاکم نبود، چرا درخصوص کشته شدن خانم شیرین ابوعاقله، خبرنگار زن، مسیحی و فلسطینی توسط نیروهای اشغالگر اسرائیل شاهد هیچ واکنش تندی از سوی غرب نبودیم. پس این یک بازی و یک طراحی سیاسی با هدف تضعیف کردن ایران بود.
وی با بیان اینکه آمریکایی‌ها در کنار آلمان، فرانسه و انگلیس سعی در دامن زدن به اغتشاشات اخیر ایران بودند، گفت: آنها به دنبال اهداف سیاسی خود بودند. بخشی از هدفشان تضعیف و بی‌ثبات سازی ایران و بخشی دیگر از هدف آنها امتیازگیری بر سر میز مذاکرات برجامی از جمهوری اسلامی ایران بود، اما خیلی زود متوجه شدند که این تحریکات نمی‌تواند دستاوردی برای آنها به همراه بیاورد.
امیرعبداللهیان در پاسخ به سوالی درباره دیدارهای اخیرش با رئیس جمهور سوریه و مقامات ترکیه و همچنین اولین نشست وزرای دفاع سوریه، ترکیه و روسیه تصریح کرد: چندماه پیش این موضوع مطرح بود که ترکیه قصد دارد عملیات نظامی در خاک سوریه و مناطق مرزی انجام دهد. آن زمان من سفری به آنکارا داشتم و جمهوری اسلامی این مساله را دنبال می‌کرد که ترکیه و سوریه بر گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی تمرکز کنند. خرسندیم که آن تلاش‌ها موجب شد تا این عملیات نظامی در مناطق مرزی دو کشور شکل نگیرد.
دیپلمات عالی‌رتبه کشورمان افزود: در ادامه آن مسیر جمهوری اسلامی ایران همواره از نزدیکی روابط دمشق و آنکارا استقبال کرد تا اینکه ما امروز شاهد پیشرفت‌هایی در این زمینه هستیم. این هفته با آقایان بشار اسد و اردوغان و وزیران امورخارجه دو کشور گفتگوهای مهمی داشتیم و هدفمان این بود که روابط نیرومندتری میان ترکیه و سوریه برقرار شود و نگرانی‌های طرفین کاهش پیدا کند. با طرف روس هم در تماس مستمر و مستقیم هستیم.
وی ادامه داد: در ماه سپتامبر در نیویورک در نشست سه‌جانبه ایران، روسیه و ترکیه ایده‌ای را از سوی جمهوری اسلامی مطرح کردم مبنی بر اینکه اکنون زمان آن فرارسیده که سوریه به عنوان یک کشور در مذاکرات آستانه به جمع ما بپیوندد.
امیرعبداللهیان بیان کرد: بخشی از این ایده در گفت‌وگوهایی که در سطح امنیتی و نظامی بین ترکیه و سوریه صورت گرفت، تحقق پیدا کرد. ما به جمع‌بندی و ایده‌های بهتری دست پیدا کردیم که این مشورت‌ها و نقش ایران و روسیه به منظور کمک به ترکیه و سوریه برای برون رفت از این چالش بیش از پیش تقویت شود.
وی در ادامه این گفتگو درباره جنگ اوکراین و ادعاهای واهی اثبات نشده مبنی بر کمک نظامی ایران به روسیه در این جنگ اظهار داشت: در جنگ اوکراین یک وضعیت پیچیده‌ای را تجربه می‌کند. برخی از اندیشکده‌های روابط بین‌الملل در غرب متعقدند که جنگ اوکراین مبدأ جدید تاریخ روابط بین‌الملل است. موضع جمهوری اسلامی ایران از ابتدای جنگ کاملا روشن است و در عالی‌ترین سطح این را مورد تأکید قرار دادیم.
وزیر امورخارجه ایران گفت: ما مخالف جنگ هستیم و بر راه‌حل سیاسی تمرکز داریم، ضمن اینکه اقدامات تحریک کننده ناتو و برخی کشورهای غربی را عامل اساسی و عامل مهم این جنگ می‌دانیم.
امیرعبداللهیان یادآور شد: تلاش‌های زیادی را در این مدت بین اوکراین و روسیه چه در سطح وزرای امورخارجه و چه رئیس جمهور داشتیم و امیدواریم اوکراین هر چه زودتر به مرحله صلح برسد و جنگ در این کشور پایان یابد.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان افزود: ما سیاست دوگانه نداریم. همان‌طور که مخالف جنگ در عراق، سوریه، یمن، افغانستان و فلسطین بودیم و هستیم، مخالف جنگ و آوارگی در اوکراین نیز هستیم.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها را در چارچوب حقوق بین‌الملل به رسمیت می شناسد، عنوان کرد: به همین دلیل علی‌رغم روابط ممتاز تهران و مسکو، ما جدا شدن کریمه از اوکراین را به رسمیت نشناختیم. همچنین جدا شدن لوهانسک و دونتسک از اوکراین را به رسمیت نشناختیم. به دلیل اینکه بر اصول ثابت خودمان در سیاست خارجی تاکید داریم. وقتی می‌گوییم جنگ در اوکراین راه‌حل نیست، این را به عنوان سیاست اصولی باور داریم و بر آن تکیه می‌کنیم.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی درباره به درازا کشیده شدن مذاکرات رفع تحریم‌ها عنوان کرد: تاکنون چند مرحله تا گام‌های پایانی توافق نزدیک شدیم. اما در این مراحل گاهی اوقات طرف آمریکایی ایده‌ها یا بهانه‌هایی را مطرح می‌کرد از جمله در اوج اغتشاشات در ایران مسائلی را طرح کردند.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: از یک طرف آمریکایی‌ها به ما پیام می‌دادند که آماده برداشتن گام‌های نهایی توافق هستند، از طرف دیگر به تظاهرکنندگان در ایران پیام می‌دادند که اولویت برای ما برجام نیست، بلکه وضعیت در ایران و اغتشاشات در ایران است. همان موقع اعلام کردم آمریکا باید نسبت خودش را با پیام‌هایی که از کانال رسمی به ما می‌دهد و حرفهای متعارضی که در رسانه بیان می‌کند، مشخص کند.
وی یادآور شد: اکنون ما در نقطه‌ای قرار داریم که آمریکایی‌ها از مجرای دیپلماتیک همچنان از ضرورت رسیدن به توافق صحبت می‌کنند و ما برای رسیدن به نقطه پایانی توافق بدون پیش شرط آمادگی داریم تا در چارچوب گفت‌وگوهایی که در گذشته انجام شده گام نهایی برداشته شود اما بدون پیش شرط و با یک نگاه واقع‌بینانه و با رعایت حقوق و منافع ملی ایران باید انجام شود.
امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی به مسیر دیپلماسی پایبند است و معتقدیم که مذاکره برای مذاکره مفید نیست اما مذاکره برای اینکه تمام طرف‌ها به نتیجه مطلوب برسند، می‌تواند مفید باشد.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: حسین امیرعبدالهیان حسین امیرعبدالهیان وزیر خارجه ایران جمهوری اسلامی ایران ترکیه و سوریه جنگ اوکراین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۸۶۲۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟
نشانه‌هایی وجود دارد که تماس‌های مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هسته‌ای نیز در جریان است.
به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هسته‌ای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.
بازنگری در دکترین هستهایبه نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنش‌ها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هسته‌ای پیش خواهد کرد.
در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حق‌طلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هسته‌ای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هسته‌ای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هسته‌ای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلام‌شده توسط کشور، ممکن و قابل‌تصور است».
هم‌زمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماس‌های آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هسته‌ای نیز ادامه داده است.
بن‌بست مذاکرات و توافق موقتآخرین دور مذاکرات رسمی هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.
مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالیایران خواستار پایان‌دادن به اختلافات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریم‌های آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.
در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی‌آمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکه‌شده‌اش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی فرستاد که تحریم‌های نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.
هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مک‌گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.
جنگ‌هایی که سد مذاکرات شدندهمچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.
جنگ اوکراینبا افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیک‌تر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.
با این حال، روابط اقتصادی نزدیک‌تر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثی‌ها در دریای دیدار کردند.
در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنش‌ها میان آمریکا و گروه‌های مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنی‌سازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را می‌توان با روز اندازه‌گیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.
گزینه‌های غربهنوز هم برنامه‌هایی روی میز وجود دارد که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانی‌ها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گام‌به‌گام» مشابه توافق می۲۰۲۳ ارائه کرده‌اند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان راهی برای جبران محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران است.
همچنین گزارش‌هایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هسته‌ای به گوش می‌رسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقه‌ای در میانجیگری هسته‌ای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتش‌بس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.
اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه می‌توانند در صورت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هسته‌ای، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.
سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریم‌های نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریم‌های جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران می‌تواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.
با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریم‌ها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.
ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرم‌های خارج از موضوع هسته‌ای استفاده کند.
جنگ غزه همچنین هم محدودیت‌ها و هم فرصت‌های ایران و گروه‌های مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیق‌تری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، می‌تواند برای استفاده در مذاکرات هسته‌ای آتی اهرم فشار به دست آورد.
بهترین راه پیش رو می‌تواند ادامه تعهدات تک‌ماده‌ای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خط‌قرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هسته‌ای و منطقه‌ای را رعایت کند. با درس‌گرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راه‌حلی متوازن برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای بر اساس فرآیندی گام‌به‌گام امکان‌پذیر است.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»